No. 36 10 Januari 1945 ------------------------------------------------------------------------- FRONTNIEUWS. WESTFRONT. In de Ardennen hebben de Amerikanen 15 km van de weg La Roche- St. Vith in handen en staan nog 3 km voor La Roche. Er wordt in de hevig- ste sneeuwstorm, die tot nu toe woedde, gevochten; de geallieerden winnen terrein. In het Westen zijn 4 dorpen veroverd. Houffalize is het middel- punt, waarnaar zoowel van het Noorden als het Zuiden de geallieerden op- rukken. De weg door Houffalize naar het Oosten ligt reeds onder artille- rievuur, door middel waarvan de Am. eveneens hun corridor verbreed hebben. In het Zuiden zijn zij 5 km gevorderd en hebben het verleden week verloren gegaan terrein weer heroverd. In Luxemburg is de rivier de Wiltz bij de plaats Wiltz bereikt. Bij Bitche is terrein gewonnen en de bruggehoofden, welke de Duitsers bij Straats- burg over den Rijn hadden worden verkleind. Duitsche patrouilles, die ten Noorden van Venlo over de Maas waren, zijn door Poolsche troepen tot den laatsten man gedood. LUCHTFRONT. Op verzoek van de legerleiding en in weerwil van den zwaren sneeuwval hebben 700 Am. bommenwerpers, begeleid door jagers, rangeerter- reinen, spoorwegknooppunten, Rijnbruggen, etc. aangevallen achter het front en het Saargebied. OOSTFRONT. 30 km ten N.W. en W. van Boedapest woeden nog hevige gevechten. Alle aanvallen werden Maandag afgeslagen, waarbij 90 tanks en duizenden mannen vernietigd werden. In de afgeloopen dagen zijn ruim 400 tanks ver- nietigd. Ten N.W. van Esztergom trachtte de vijand in een smalle sector door te breken, doch de aanval werd tot staan gebracht. De troepen van Malinowsky staan 12 km van Komarno. De fascistische Hongaarsche infanterie divisie is vrijwel geheel vernietigd. De verdedigers van Boedapest hebben reeds 50.000 man aan dooden, gewonden en gevangenen verloren. De Russen vorderen nog steeds. ITALIE. Ondanks de regen, sneeuw en mist hebben zoowel het 5e als het 8e le- ger plaatselijk terrein gewonnen en gevangenen binnen gebracht. GRIEKENLAND. De Engelschen drijven de Elas-troepen in Noordelijke richting terug en staan 50 km ten N.W. van Athene. Nu de omgeving van Athene en de stad zelf van Elas-troepen gezuiverd zijn, heeft de regeering een procla- matie aan de bevolking gericht om het normale leven weer te hervatten en de geallieerden en het Roode Kruis te helpen bij de distributie van levens- middelen. Gen. Scobie heeft de Britsche troepen zijn dank en waardeering uitgesproken voor de manier waarop zij de belangen der burgers behartigd hebben ten koste van hun eigen veiligheid. Gen. Scobie hield tevens een rede voor Grieksche arbeiders waarbij hij zeide, dat het hem verheugde dat de Grieken de bevrijding van Athene op prijs stellen, want dat men elders zei, dan dit niet in overeenstemming was met den wil van het Griek- sche volk. DIVERSEN. In Brussel is een raadgevend comité voor nationalen weerstand opgericht, dat alle deelen van de verzetsbeweging zal omvatten. Een lid dezer beweging stelde voor om bepaalde bevolkingsgroepen te bewerken, ten- einde deze te helpen zich aan te passen aan het normale leven. Vier en een half jaar lang werd er zoo weinig mogelijk gewerkt en zooveel mogelijk ge- saboteerd; thans moet er een andere richting worden ingeslagen: Twee derde van het nieuwe Belgische leger zijn leden van de verzetsgroepen. FRANKRIJK. In het tijdschrift "Le Combat" heeft André Gide een artikel o- ver de toekomst van Duitschland geschreven, waarin o.a. het volgende: Men kan geen verbetering verwachten van een Duitsch volk, dat door Hitler is gevormd en dat daarna wordt overwonnen. Toch zal het moeten leeren zich aansprakelijk te voelen voor alle kwaad en verwoestingen, welke het heeft aangericht. Wanneer de jeugd leert inzien wat de huidige generaties aan de volkeren van Europa hebben misdreven en door wijzere mannen wordt op- gevoed, kan het misschien en eervolle plaats onder de naties innemen. LAATSTE NIEUWS. Min. Gerbrandy hield een rede waarin hij er op wees dat Seyss Inquart openlijk heeft erkend, dat de Duitsche bedoeling is ons volk uit te roeien. "De bijl hakt aan de wortel van de Ned. stam", zei Z.E. Hij herhaalde de waarschuwing aan het overheidspersoneel en de werkgevers en riep het volk op tot verzet en zich te richten naar de leiders der verzets- beweging. De Amerikanen zijn geland op Luzon. -2- IN NAAM DER MENSCHENLIEFDE. Het episcopaat heeft zich tot de geloovigen gewend in een herderlijk schrijven, waarin het erop wijst, dat in het Westen van ons land vier en een half millioen Nederlanders vóór den ondergang door hongersnood staan. In overleg met de Protestantsche kerken doet het Episcopaat nu een be- roep op allen, die op eenigerlei wijze ertoe kunnen bijdragen om dezen grooten nood te helpen leenigen, om alles te doen wat mogelijk is om een hongercatastrophe af te weren. Er wordt een beroep gedaan op de naastenliefde in den naam van Chris- tus; en gevraagd wordt offers te brengen en bepaalde gevaren te trotseeren om het leven der duizenden te redden. Van de autoriteiten, belast met de voedselvoorziening wordt beleid en vastberadenheid gevraagd. Verder wordt een beroep gedaan op boeren, schippers en anderen, welke met de voedselvoorziening te maken hebben. Bijzondere aandacht wijdt het rondschrijven aan den zwarten handel, welke een afschuwelijk euvel genoemd wordt, een misdadig werk, dat door de kerk verdoemd wordt. De bisschoppen vragen van de geloovigen christelijke naastenliefde. Natuurlijk kan men zeggen, dat dit een kerkelijke aangelegenheid is, waarmede niet geloovigen niets te maken hebben, doch alleen zij die be- hooren tot een der Protestantsche kerkgenootschappen of tot de R.K. kerk. Dit is echter een vergissing. Of men gelooft of niet, het gebod der christelijke naastenliefde geldt, want dit geldt voor elk en een iegelijk, omdat het een simpele wet van menschelijkheid is. Hij, die deze wet verguist, is gelijk de Duitscher, is in wezen niet anders dan een nationaal-socialist, een menschenbeul en een schandvlek der menschheid. Wie de broodkorf voor het volk hoog houdt om zichzelf te verrijken, doet op zijn wijze, wat de Duitschers op de hunne doen. Er is in grond der zaak geen verschil. Wie zich vet mest aan den honger van ons volk, aan het lijden der kin- deren, aan de angst der moeders, is een misdadiger, die zich buiten de wet en de menschheid plaatst, omdat hij zondigt tegen de meest elementaire beginselen der menschelijkheid. Men behoeft niet geloovig te zijn om dit te kunnen onderschrijven. Er is geen enkel argument, dat de laagheid van het hooghangen van de brood- korf kan rechtvaardigen. Er is een ontzettend tekort aan voedsel, kleeding en brandstof, welke ons door den vijand stelselmatig onthouden worden om ons er onder te krijgen. De zwarte handel helpt den vijand, is op zijn wijze collaborateur, en saboteert de Nederlandsche zaak. In naam van de Liefde, de eeuwig verloochende, maar altijd weer zich offerende Liefde sluiten wij ons aan bij het protest der R.K. en Protes- tantsche geestelijkheid. En mocht dit beroep niet baten, laat men dan bedenken in de kringen der zwarte handelaars, dat er andere middelen zijn om hen klein te krij- gen. Wie niet hooren wil, moet voelen. Wie niet voor zachte woorden vat- baar is, moet verwachten schrikkelijk harde daden te ondervinden. Ter wille van de Liefde, de immer mishandelde Menschenliefde, kunnen wij ook hard zijn. -0~ BUITENLAND. President Roosevelt heeft zijn jaarlijksche boodschap aan het congres gezonden, waarin hij opriep om de oorlogvoering krachtig te steunen. Het Amerikaansche volk is nog steeds niet overtuigd van de ernst van den oor- log, en niet in de laatste plaats ontbreekt dit besef in de arbeiderswe- reld, waar het individualisme even welig tiert als in de veel becriti- seerde kapitalistenwereld. De President ziet zich dan ook genoodzaakt om een wet voor te stellen, welke bepaalt dat arbeiders die belangrijk werk verrichten in de oorlogs- industrie, in het leger worden ingelijfd, wanneer zij hun werk in den steek laten. Het betreft hier een aantal van 5 millioen mannen, met welk -3- getal dus het leger versterkt zou worden, wanneer zij allen hun post ver- laten. Ofschoon de treklust een eigenschap is der Amerikanen, ook der ar- beiders, is toch niet te verwachten, dat alle "onmisbare" mannen in de oor- logsindustrie, zullen gaan wandelen. De President adviseert bovendien handhaving der industrieele discipli- ne ook na den oorlog, alsmede instandhouding der algemeene dienstplicht, alsmede sociale verzekering, goede arbeiderswoningen en maatregelen ter voorkoming van werkeloosheid. Over den toestand aan het Westfront merkte hij o.a. op dat de Duitsche aanval twee dagen na Kerstmis zijn hoogtepunt had bereikt en sindsdien weer afebt. Misschien wordt door de Duitschers - zoo gaat de president verder - nog een poging gedaan om onze opmarsch te vertragen, maar dit verandert niets aan het feit, dat zij vernietigd worden, omdat hun aanval- len niets anders kunnen bewerken, dan een vertraging van onze opmarsch. Wat de Pacific aangaat, deelde de President mede, dat de opmarsch daar sneller verloopt, dan ooit gedroomd was. De geallieerden zijn daar reeds 5000 km vooruitgegaan, en wanneer de thans aan de gang zijnde verovering van de Philippijnen voltooid is, zijn de Japansche verbindingswegen met Nederlandsch Indië verbroken, zoodat de bevrijding van ons overzeesche gebied dan als het ware mechanisch zal moeten plaats vinden, al zal deze bevrijding nog veel strijd kosten; want evenmin als de Duitschers, ont- ruimen de Japs eenig gebied, dat zij bezet hebben, vrijwillig. Na gewezen te hebben op de noodzaak om de internationale anarchie na den oorlog te vervangen door samenwerking, verklaarde de President, dat hij ernstig bezorgd was over den toestand in sommige bevrijde gebieden, bijvoorbeeld Griekenland en Polen. Inderdaad is hier wel reden tot ongerustheid, omdat deze volkeren een voorbeeld zijn van innerlijke onverdraagzaamheid en ruziezoekerij, dus van die eigenschappen, welke elke dictatuur kenmerken. De President wees op een bijzondere moeilijkheid voor de geallieerden bij hun optreden in genoemde landen. Een groot deel der mannen is nog in krijgsgevangenschap of gedeporteerd en werkzaam in Duitsche fabrieken. Al de afwezigen zijn niet in staat hun stem te laten hooren, maar inmid- dels houden de achtergeblevenen zich onledig met elkaar uit te maken voor al wat leelijk is en elkaar zooveel mogelijk te vermoorden, alles natuurlijk in naam der democratie. Terwijl dus de geallieerden zeggen, dat elk volk zijn eigen regeerings- vorm moet bepalen, toonen de betreffende volkeren, dat zij onderling ver- deeld zijn, dat er geen sprake van is, dat zij zulks doen, waardoor zij een politiek arbeidsveld worden voor buitenlandsche invloeden. De eenige, die hierbij zijde kan spinnen is het Derde Rijk; het verwon- derde dan ook niemand, dat er Duitsche officieren gevangen genomen werden, die in de gelederen der Elas streden. T.a.v. Duitschland uitte de President nog een waarschuwing n.l. inzake de verderfelijke Duitsche propagandapogingen om verdeeldheid te zaaien tusschen de Verbondenen. Men begrijpe wel, dat het hier niet gaat om ver- deeldheid tusschen de regeeringen, want deze weten wel beter, maar ver~ deeldheid binnen de volkeren zelf. Het groote publiek is bijster slecht onderlegd en dientengevolge aller- gemakkelijkst te beïnvloeden, vooral wanneer booze bedoelingen worden ge- insinueerd en een stroom van leugens over bepaalde personen, systemen en groepen wordt losgelaten. Tot zelfs over Eisenhower en zijn staf strooien de Duitschers in de Verenigde Staten hun laster rond. Zij doen dit niet openlijk als Duitsche propaganda, maar op de bekende wijze der fluistercampagnes. En wij weten uit eigen ervaring, hoe gaarne het groote publiek ten onzent de dikwijls aperte leugens slikt over onze regeering, de verzetsbeweging, de Duitsche successen, enz. "Er zal toch wel iets van waar zijn." "Een van de Nazi-leerstellingen is: Lieg, lieg en lieg; lieg onafgebro- ken door; het doet er niet toe hoe of wat, als men maar liegt en den vij- and afbreekt. Er blijft altijd wat van hangen. Men zij nogmaals, voor de zoveel duizendste maal ten onzent gewaar- schuwd. De Duitscher is een trouweloze leugenaar. -o- -4- Melden. "Ik heb honger", zei neef Pieter. We zijn het zelden eens. Ik ant- woordde hem: "blijf eten", want het was bij eenen. "Neen, dat bedoel ik niet. Ik heb aldoor honger", zei hij toen, en hij bedoelde niet eens, dat ik zou zeggen: "blijf dan aldoor bij me eten". Gelukkig ! "Ik zou het toch niet doen", zei ik op goed geluk, en hij bloosde, en begreep me direct. "Zoo bedoel ik het niet", haastte hij zich, maar eerlijk gezegd kan ik het me best begrijpen". ############# "Pieter", zei ik plechtig, "ik weet niet wat je destijds GESPREK MET # voor dertig zilverlingen kon koopen, en ik weet niet of NEEF PIETER # Judas honger had. Maar Judas zal ik geen uur later kun- ############ nen begrijpen dan de menschen, die zich voor brood mel- den." "Je overdrijft", meende Pieter. "Wat blijft ze anders over. Ze hebben niet te eten, hun kinderen hebben honger, hun vrouwen worden ziek van zorg en honger. Wie doet er wat voor ze ? De geallieerden soms ?" En ik antwoordde: "Pieter, we vechten niet voor de mooie oogen van generaal Eisenhower. We vechten niet v o o r onze bondgenooten, maar t e g e n onzen vijand. Als de geallieerden achter de rivieren blijven, dan zullen ze daarvoor hun redenen wel hebben. Maar al hebben ze er geen enkele reden voor, dan is dat nog geen excuus, om de Duitschers te helpen. Dit is geen koehandeltje van wie ons het meeste helpt. Dit is oorlog, en oorlog tegen een doodsvijand". "Dus moet ik me niet melden ?" vroeg hij. En ik zei: "Neen, jij, j i j moet je wel melden. Want met je twijfelzucht, en je gezanik, en je wankelmoedigheid, en je kortzichtigheid; jij bent zoo- iets gevaarlijks, dat ik je het liefst maar voor export bestemd zie worden. Maar de rest, de heele rest, moet en mag zich niet melden." -o~ HET MOET UIT ZIJN. Het moet uit zijn met den zwarten handel ! Er is tekort; er wordt honger geleden; de nood stijgt met den dag, snel en sneller; maar nog veel sneller stijgen de zwarte prijzen. Deze prijsstijging heeft niets te maken met handelsrisico, niets zelfs met handelsgeest, want hier is geen sprake meer van handel. De z.g. zwarte handel is struikrooverij geworden: het mes op de keel, je geld of je leven ! Tot in den treure is deze bandieten, die zoo eendrachtig samenwerken met het Duitsche roofgespuis om ons volk leeg te plunderen en dood te honge- ren, gevraagd om hun practijken te wijzigen, om te denken aan den nood der armen, om tenminste een sprankje nationaal en sociaal gevoel te toonen. Tevergeefs. Met sprongen gaan de prijzen omhoog en streven blijkbaar naar het astronomische. Er is weinig voedsel in het Westen des lands en van dit weinige is een groot deel in handen van het zwarte gespuis, dat echter weigert iets af te geven, tenzij tegen keelafsnijdersprijzen. Wij kunnen den heeren mededeelen, dat er plannen gereed liggen voor uitvoering om aan hun practijken een einde te maken en een rechtvaardiger distributiesysteem in werking te stellen van de zich in zwarte handen bevindende goederen. Slechts een onmiddellijke, ontzagwekkende, duizelingwekkende prijsdaling van de goederen op de zwarte markt kan dit voorkomen, mits zij duurzaam blijkt te zijn. Het is nu genoeg geweest. Het moet uit zijn ! -o- Bevrijd Nederland. Vijf personen hebben in Eindhoven voor een militair gerechtshof terecht gestaan wegens spionnage en sabotage. Van deze werden drie ter dood veroordeeld en twee tot 15 jaar gevangenisstraf. Zij waren opgeleid op een Duitsche militaire school en moesten Britsche voertuigen en tanks vernietigen en gegevens melden omtrent het moreel der burgers en de troepenbewegingen. ---