No. 69 28 Maart 1945 ------------------------------------------------------------------------- Wegens den Goeden Vrijdag verschijnt ons volgende nummer Zaterdag a.s. -o- FRONTNIEUWS. WESTFRONT. Over een front van 700 km. vallen vijf geallieerde legers Duitschland binnen, na de verdedigingsstellingen te hebben doorbroken. Al- leen tusschen Emmerik en Rees is nog tegenstand van parachutetroepen en pantsergrenadiers. Brünnen ten N.O. van Wezel is veroverd en Gruderburg aan het Lippekanaal. Aan de N.zijde van het Ruhrgebied staan de Amerikanen aan den stadrand van Dorsten, veroverden Galen en zijn in de voorsteden van Duisburg doorgedrongen. In totaal werden hier 16.000 gevangenen ge- maakt. De troepen van Montgomery rukken verder op in de richting van Müns- ster. Het 1e en het 3e Amer.leger hebben zich vereenigd bij Niederlahn- stein; het 1e leger is tot 90 km. ten O. van den Rijn opgerukt, heeft Ha- genburg en Limburg genomen en staat bij Wetzlar nog 13 km. van Giessen af. Het transportverkeer Frankfurt-Fulda-Kassel wordt hierdoor onmiddellijk bedreigd. Hier werden 5000 gevangenen gemaakt. Het 3e Amer.leger rukt ver- der op in N.Beieren. Hanau en Offenbach werden bereikt. Over de beschadig- de spw.brug zijn de Amerikanen Frankfurt binnen gedrongen. Bij Asschaffen- burg dat veroverd is, werd een tegenaanval afgeslagen; de tankvoorhoede is in het voorterrein van Würzburg aangekomen. Het 7e Am. leger heeft ten N. van Mannheim een bruggehoofd over den Rijn gevormd. Dit is 30 km. breed en 15 km. diep. Nauwkeurige berichten worden niet verstrekt. De vorige week zijn in totaal 80.000 gevangenen gemaakt. LUCHTFRONT. Mosquitos waren voor de 35e nacht boven Berlijn. De luchtmacht ondersteunde gisteren de operaties aan het W.front met 5500 vluchten. Aan- gevallen werden 5 munitietreinen bij Lünen, de spw.knooppunten Dorsten en Dortmund, Gemünden, Fulda, Heidelberg, Karlsruhe en Stuttgart. Engelsche Lancasters vielen met 10-tons bommen duikbootbunkers bij Bremen aan, olie- raffinaderijen in Hamm en Paderborn werden eveneens gebombardeerd. Vanuit Italië ondersteunde de Amer. Luchtmacht het Russische offensief in Honga- rije door het bombardeeren van 5 groote spw.knooppunten. OOSTFRONT. In Tjecho-Slovakije veroverden de Russen Banska-Bystrica en in Hongarije Papa. Zij rukken op naar Weenen en Presburg en staan nog 40 km. van de Oostenrijksche grens. In Silezië veroverden zij Strelen en Rüpnik; In O.Pruisen worden de laatste vijandelijke groepen ten Z.W. van Konings- bergen uitgeroeid: 21.000 gevangenen werden gemaakt. Bij Danzig zijn de Russen in de laatste verdedigingsgordel van de stad doorgedrongen en heb- ben nog een voorstad veroverd. De stad staat in brand. VERRE OOSTEN. Het Japansche eiland Kioeshoe werd door superfortresses aan- gevallen, waar de vliegtuigfabriek Omoera, benevens vliegvelden enz. wer- den gebombardeerd. Slagschepen en vliegtuigen van vliegkampschepen hebben de kustverdediging bij Okinara op de Rioe-Kioe-eilanden aangevallen. DIVERSEN. In de afgeloopen 10 dagen zijn in de haven van Lorient 3 schepen tot zinken gebracht, waarvan een van 7000 ton. De Duitschers trachten om de 80 divisies manschappen, die overal door Europa verspreid zitten, per schip naar Duitschland te vervoeren, doch de daarvoor bestemde schepen worden geregeld door de geall. luchtmacht en zeemacht tot zinken gebracht. Gen. Eisenhower heeft te Parijs een rede voor de pers gehouden, waarin hij o.a. zeide, dat het vijandelijke front bezig is ineen te storten, en dat de geall. nog slechts tegenover geslagen legers staan. Het is mogelijk, dat de vijand in het achterland nog een stelling opwerpt, wanneer onze verbin- dingslijnen maximaal zijn uitgerekt. Over de capitulatie wordt niet onder- handeld, maar geciteerd door de legers, die uit het O. en W. Duitschland bezetten. De liquideering van de vijandelijke legers aan de W.Rijnoever is een groote overwinning. Gen.Dittmar heeft gisterenavond geen militair overzicht gegeven voor de radio. Dr.Ley heeft gezegd, dat de inferioriteit der Duitsche troepen dui- delijk was, maar dat de Duitsche overwinning dichterbij was, dan men ge- loofde. "Stars and Stripes", het Amer. legerblad, had voor het eerst geen kaart van het W.front; er waren 2 kaarten gereed, maar door de snelheid van de opmarsen waren zij reeds verouderd. -o- -2- HET NA-OORLOGSCHE BURGERLUCHTVERKEER. Einde verleden jaar diende oud-minister Steenberghe als leider van de Ne- derlandsche delegatie op de groote conferentie voor de burgerluchtvaart te Chicago een lijst in van negen en veertig luchtlijnen, welke de KLM na af- loop van dezen oorlog van plan is te gaan exploiteeren. Voor degenen, die dit lijstje niet kennen, volgen hier de meest belangrijke luchtlijnen, n.l.: Amsterdam-Batavia; Batavia-Hawaii Eilanden-San Francisco; Batavia-Nieuw- Zeeland; Batavia-Zuid Afrika-Curacao; Batavia-Manilla; Batavia-Hongkong- Tokio; Batavia-Singapore; waardoor Batavia dus een uiterst belangrijk luchtverkeerscentrum wordt, dat Nederlandsch Indië met alle belangrijke deelen van de wereld verbindt. Alhoewel het bericht indertijd uitsluitend van de KLM sprak, mag verondersteld worden, dat de bovengenoemde diensten, behalve de lijnen Amsterdam-Batavia en Curacao-Batavia, door de KNILM zul- len worden onderhouden, waarbij de lijn Batavia-Nieuw Zeeland vermoedelijk via Australië zal loopen en zal worden gecombineerd met de lijn Batavia- San Francisco via de Hawaii Eilanden. M.a.w., het vermoeden is gewettigd, dat de KLM het Rijk in Europa van de noodige luchtverbindingen zal voor- zien en de KNILM eenzelfde rol zal spelen voor Indonesië, waardoor deze tot nu toe betrekkelijk kleine luchtvaartmaatschappij in groote mate aan belangrijkheid zal winnen. Verder staan op het programma de luchtlijnen Amsterdam-New York. Amsterdam-Curacao, Curacao-Miami(waar aansluiting wordt verkregen op het net van Eastern Airlines en zoo met de andere lucht- lijnen in de Vereenigde Staten), Curacao-Buenos-Aires en Amsterdam-Kaapstad voor wat betreft de groote intercontinentale luchtlijnen. Overigens, alhoe- wel het bericht in dit geval wederom uitsluitend van de KLM sprak, onze groote scheepvaartmaatschappijen loopen eveneens rond met plannen inzake het exploiteeren van luchtlijnen, zooals ook het geval is met de Britsche en Amerikaansche scheepvaart, om niet te spreken van de Zweden. zoodat het niet onmogelijk is, dat de beide transatlantische luchtlijnen en de lijn Amsterdam-Batavia niet uitsluitend door de KLM, doch eveneens door een tweede, (of liever gezegd derde) Nederlandsche luchtverkeersmaatschappij zullen worden geëxploiteerd. Van het standpunt der scheepvaartmaatschap- pijen is hiervoor veel te zeggen, want zij zullen zoo straks ongetwijfeld een zeer groot deel van hun eerste klasse passagiers, mitsgaders àlle brief- post plus het vervoer van waardepakketten, monsters enz., enz., moeten mis- sen, aangezien deze categorieën de voorkeur aan het luchtverkeer zullen ge- ven. Practisch is er niet een groot bezwaar tegen deze onderlinge concur- rentie, want het vervoersaanbod op genoemde lijnen zal in de toekomst onge- twijfeld dermate groot worden, dat er meer dan voldoende ruimte is voor meer dan een Nederlandsche luchtverkeersmaatschappij. Wat het Europeesche luchtverkeer betreft, hiervan is de voornaamste lijn Amsterdam-Warschau-Moskou, waardoor wij een rechtstreeksche verbinding krijgen met Rusland, die van zeer groot belang kan worden. Verondersteld toch mag worden, dat na afloop van dezen oorlog Rusland uit zijn "splendid isolation" zal treden en, naast diplomatieke betrekkingen, commerciëele be- trekkingen met de rest van de wereld en dus ook met ons zal gaan aanknoo- pen. De Russische industrie en landbouw zullen ons veel kunnen leveren wat wij hard noodig hebben en de Sovjet-Unie zal ook wel het een en ander van ons kunnen gebruiken. Nieuw zijn ook de lijnen Amsterdam-Bazel en Amster- dam-Madrid, terwijl verder de lijnen Amsterdam-Londen, Amsterdam-Berlijn, Amsterdam-Praag, Amsterdam-Weenen, Amsterdam-Malmö-Helsinki, Amsterdam- Stockholm-Oslo, Amsterdam-Brussel-Parijs en Amsterdam-Keulen-Milaan-Rome op het programma staan. Tenslotte wil men van Curacao uit een netwerk van lijnen over de Carribische Zee en West Indië gaan exploiteeren, welke plan- nen tijdens deze oorlog reeds voor een groot deel zijn verwezenlijkt.- Een zeer omvangrijk programma dus en, zooals reeds gezegd, het is zeer de vraag of de KLM en de KNILM evenals in het verleden dit uit te voeren zul- len krijgen. Tot welke oplossing het uiteindelijk moge komen, coöperatie of concurrentie, een ding is zeker, door het verwezenlijken van dit pro- gramma zullen wij in de internationale burgerluchtvaart een plaats gaan in- nemen, minstens gelijk aan die, welke wij reeds in de internationale scheepvaart innemen. -3- Er is natuurlijk de noodige oppositie, voornamelijk van de zijde van Enge- land. Het meest normale standpunt is, dat de lucht vrij is en, dat men de burgerluchtvaart zich vrij laat ontwikkelen, zooals de koopvaardij zich vrij heeft kunnen ontwikkelen. Een en ander binnen zekere grenzen natuurlijk, want een onderlinge concurrentie "en outrance" zou slechts fnuikend kunnen werken en niemand zou hiermede gebaat zijn, ook de vervoerders en reizigers niet. Het Britsche luchtverkeer echter is nimmer in staat geweest om met succes met andere luchtverkeersmaatschappijen te concurreeren, omdat men een te conservatieve politiek voor wat betreft het materieel voerde en men voelt daar dan ook bitter weinig voor een-open-deur-politiek, bang als men is, dat men wederom zal worden verdrongen. Op den duur zal dit standpunt wel niet te handhaven zijn en de Britsche P.T.T. zullen na verloop van tijd wel gedwongen worden om de post mede te geven aan het eerst vertrekkende vliegtuig en niet meer uitsluitend aan een Britsch vliegtuig, omdat de Britsche zakenlieden zulks eischen zullen. Ook zal het Britsche publiek, op een enkele uitzondering na, evenals in het verleden de voorkeur geven aan de snelste en meest comfortabele luchtverbinding. De Britsche delegatie te Chicago bleef echter vooralsnog op het standpunt staan, dat een buiten- landsche luchtverkeersmaatschappij niet zonder meer een Britsche luchthaven zou kunnen aandoen en, dat het vervoer van de post tusschen de verschillen- de deelen van het Britsche Gemeenebest uitsluitend de taak van Britsche luchtverkeersmaatschappijen behoorde te zijn. Zou men zich ook in de toe- komst op dit enge standpunt blijven stellen, dan zou hiervan het eenige re- sultaat kunnen zijn, dat het Britsche luchtverkeer, behalve op de inter-Em- pire lijnen, verdrongen zou worden, hetgeen onmogelijk de bedoeling kan zijn. Bovendien zou de Britsche vliegtuigindustrie al zeer spoedig de na- deelige gevolgen van een dergelijke bekrompen politiek gaan ondervinden, aangezien men niet alleen onvoldoende opdrachten zou krijgen op verkeers- vliegtuigen, doch tevens, omdat men al heel spoedig niet meer in staat zijn verkeersvliegtuigen te bouwen, welke de vergelijking met buitenlandsch ma- terieel zouden kunnen weerstaan door gebrek aan voldoende ervaring. In het verleden is zulks reeds geschied en het gevolg was toen, dat de Dominions en ook Britsch Indië de voorkeur gingen geven aan buitenlandsch (voorname- lijk Amerikaansch) materieel. Een ezel stoot zich in het algemeen niet twee- maal aan dezelfde steen en, met al hun zin voor soms overdreven conserva- tisme, de Engelschen zijn geen ezels, zoodat wij nogal optimistisch zijn gestemd inzake het toekomstig internationaal luchtverkeer. Wat het materieel betreft, diverse fabrieken, zoowel in Engeland als in de Vereenigde Staten, hebben uit de thans in gebruik zijnde-viermotorige bom- menwerpers verkeersvliegtuigen ontwikkeld en de KLM bijv. bestelde reeds een aantal Avro "Tudor" toestellen, de civiele versie van de Avro "Lancas- ter" bommenwerpers. Verder zijn verschillende bestaande types bommenwer- pers met zeer weinig moeite te veranderen in vrachtvliegtuigen met passa- giersaccomodatie, weliswaar niet zoo comfortabel als echte verkeersvlieg- tuigen, doch zeer bruikbaar gedurende den eersten tijd na den oorlog. De groote vliegboot, waarmede men voor het uitbreken van den oorlog trans- oceanische luchtdiensten onderhield, is gedoemd om te verdwijnen, omdat de- ze soort vliegtuig voor het luchtverkeer te weinig economisch en te lang- zaam is: zijn plaats zal worden ingenomen door het landvliegtuig met een zeer groot vliegbereik, dat de wereldzeeën zonder tusschenlanding zal over- vliegen. Ook op het gebied der kleinere verkeersvliegtuigen zal spoedig veel nieuws te zien zijn en wij zullen rekening hebben te houden met zeer veel hoogere snelheden dan in 1940. Om U eenig idee hiervan te geven, Am- sterdam-Batavia in 2 1/2 dag, Amsterdam-New York in 20 uren, Amsterdam-Curacao in een, hoogstens 1 1/2 etmaal. Een en ander gepaard met een comfort, dat in geen enkel opzicht iets te wenschen zal overlaten, mede door het vliegen op grootere hoogte, zoodat de gevreesde luchtziekte tot het verleden zal be- hooren. In het kort, het na-oorlogsche burgerluchtverkeer zal ons een dicht net van internationale luchtlijnen te zien geven, welke zullen worden geëx- ploiteerd met zeer snelle en uiterst comfortabele vliegtuigen, waardoor an- dere landen en continenten slechts enkele uren, hoogstens enkele dagen van ons verwijderd zullen zijn! -o- -4- De brigade Irene is weer aan het front teruggekeerd; zij had 2 1/2% aan gesneuvelden verloren en ca. 12 1/2% aan gewonden, heeft een periode van rust doorgemaakt, waarin zij tevens werd gereorganiseerd en staat thans ergens aan de rivieren gereed om Noord-Nederland te helpen bevrijden. De plaats waar zij zich ophoudt, is natuurlijk niet bekend. Wij hopen spoedig te weten, waar deze plaats is, wanneer zij n.l. in actie treedt. -o- Wij vernemen uit Den Haag, dat het verhaal als zouden de Engelsche pi- loten tijdens het droevig mislukte bombardement met boordwapens op de burgerbevolking geschoten hebben, van elken grond ontbloot is. Er is geen schot uit de boordwapens gelost. De jagers, die herhaaldelijk in duikvlucht de raketstartplaatsen aan- vallen, schieten wèl met hun boordwapens, maar nimmer op de burgerij, zooals vanzelf spreekt. Ook merkt men van dezelfde zijde uit den Haag op, dat het bombardement niet zoo vreselijk ver mis was, als buiten den Haag wel gedacht wordt. Het bombardement was blijkbaar gericht op de vesting Clingendaal, die o.m. den Dierentuin omvat; er zijn o.a. bommen gevallen op de Princesse- schouwburg, dus aan de overzijde van de gracht. Ook was de aanval gericht tegen het Haagsche Bosch, en ook hier vielen de bommen zeer dicht bij het doel, hier en daar slechts enkele meters ervan verwijderd. Natuurlijk wordt hierdoor de ramp niet verminderd, maar wij achten het juist deze Haagsche mededeelingen te vermelden, omdat wij alle over- drijving bestrijden. De eenige, die daarvan voordeel hebben en er zich ook systematisch aan schuldig maken, zijn de Duitschers. -o- De Luitenant-Gouverneur Generaal van Ned.Indië Dr.van Mook, heeft op een persconferentie medegedeeld, dat de inheemsche bevolking van Ned. Indië sterk anti-Japansch is. Van de 150.000 tot dusver bevrijde Indo- nesiërs waren er slechts twee, die landgenooten aan de Japanners hebben verraden. De Indonesiërs organiseeren zich en zien verlangend naar wapens uit om de Japanners te kunnen bestrijden. -o- Na vijf jaren onderbreking is het eerste kievitsei, dat bij den Bosch gevonden werd, per vliegtuig aan H.M.de Koningin gezonden. Laten wij ons over dit eerste kievitsei verheugen, omdat het een symptoom is van de naderende vrijheid; van het herstel van de normale verhoudingen. -o- Begin April gaat opnieuw een groep van 500 kinderen naar Engeland. -o- De pauselijke Internuntius is weer teruggekeerd bij de Nederlandsche regeering en zal zijn werkzaamheden hervatten. -o- De Argentijnsche regeering heeft den oorlog verklaard aan Duitschland en Japan. De huidige regeering is nog niet erkend door de Vereenigde Staten en Groot-Brittannië. In den oorlog van 1914/'18 kwam Argentinië eveneens vrij sterk achter- aan met een oorlogsverklaring en confiskeerde toen alle Duitsche schepen in de havens, waar zij zich gedurende meerdere jaren hadden opgeborgen voor de geallieerden. -o- De strijd tegen den zwarten handel wordt in bevrijd gebied thans zeer krachtig gevoerd, naar ons wordt medegedeeld. Men volgt daarbij het goede systeem om de bij deze individuen in beslag genomen goederen grooten- deels te verdeelen onder de slachtoffers van den oorlog, die hun have en goed zijn kwijt geraakt door bombardementen of anderzins. Aan de medewerking van het publiek schijnt echter nog wel één en ander te haperen, want de spreker van den zender Herrijzend Nederland merkte op, dat voor een volledig succes deze medewerking dringend noodig is. Ons volk heeft jarenlang geleefd in allerlei onwaardige en met gezonde rechtsopvattingen strijdende verhoudingen. Het is niet zoo eenvoudig het weer aan de normale spheer aan te passen. Maar het zal zeker gelukken. -o-o-o-
