Dr. J.C. Schuurman stelt:

We kunnen eenvoudig zeggen:
“Psychologie” is de wetenschap omtrent het geheel van de menselijke ziel, inclusief de dieptepsychologie die zich in het bijzonder bezig houdt met de uiting van het onbewuste zieleleven.

Maar alweer gebruiken we woorden, waarvan nog niet duidelijk is, wat we er onder moeten verstaan.

Wat is die ziel of psyche.

Om dit te benaderen moeten we uitgaan van ons zelfbewustzijn. We weten, dat wij mensen een vermogen hebben om onszelf waar te nemen, onszelf als het ware innerlijk evenzo in de spiegel te bekijken, als we dat uiterlijk kunnen doen.

Als ik dat doe, merk ik, dat ik een krachtenspel waarneem, waarvan ik kan zeggen: dit hoort bij mij, dat ben ik.

Een formulering van Klages (een Duits wijsgeer 1872 - 1956) : “Der Leib ist der Erscheinung der Seele und die Seele ist der Sinn des Leibes”. (Het lichaam is de uitdrukking van de ziel en de ziel is de zin van het lichaam).

Inderdaad is de ziel het krachtenspel op de achtergrond van het lichaam, van het organisme.
15 - 07 - 1980