SYLLABUS 4.

Cursus: De mens in het Heelal.

Het ontwaken van het leven is het ontwaken der psyche, die dus is voorondersteld.

In de door mij ontwikkelde gedachtengang is de psyche een nieuw stadium van het Zijn, meer innerlijk; een stadium waarin het element der eenheid doorslaggevend wordt.
Het levende verschijnsel drukt de eenheid uit.

Leven is: eenheid worden. Volslagen kan dit alleen de mens. De volslagen eenheid is die van het volslagen identieke en dit is alleen in zuiver denken en in die "liefde", die stil geworden is. In de verschijnselenwereld overheerst het moment van het onderscheid.

De mens is onontkoombaar in het proces, dat heelal genoemd wordt.

Bij de zoogdieren constateren wij voor het eerst individuele vrijheid; het individu is niet meer enkel functie. Wel is de groepsziel nog sterk.

De zoogdierenwereld is in haar vele soorten evenzovele pogingen om het vraagstuk der individualiteit en der vrijheid op te lossen.
Zij komt tot de feitelijke conclusie, dat alle wegen, die naar uiterlijke superioriteit voeren door middel van klauwen, tanden, slurven enz. doodlopen.
Alles wat uiterlijk is, is beperkt.

Teilhard de Chardin:
- specialisatie verlamt; - ultra-specialisatie doodt.

Vanzelf leidt het aftasten tenslotte naar het zoeken van een andere weg, de innerlijke.
Het verkeringsproces der psyche gaat voort onder prijsgeven van het streven naar uiterlijke vervolmaking.

Het instinct is een psychische kern, die door een bepaalde situatie geactiveerd wordt. Het is nog niet vrij van de buitenwereld. Het is een vastgelegde "conclusie" uit aftasten geboren.

Het aftasten is een levensfunctie: verkennen, onderzoeken, concluderen. De conclusie wordt vastgelegd als soort met bepaalde instincten.

Het resultaat van het zoeken langs de innerlijke weg noemt Teilhard de Chardin: aristogenese.
Resultaat: de apen; hoogste vorm: de mensaap.
Deze is nog een onvolmaakt resultaat. Maar met de aap waren de evolutiemogelijkheden niet uitgeput, aangezien het aantal mogelijkheden oneindig is (en moet zijn) vanwege de oneindigheid van het heelal, dat niet opgaat in uiterlijke verschijnselen.

De evolutie is een voortdurend zoeken naar het antwoord op de vraag: hoe kan het beter?
De stappen van instinct naar denken zijn: gevoel en intuïtie.

---