SYLLABUS 2.

Cursus: De onbewuste ondergrond van onze catastrophale
                                           wereldsituatie.

   Het Ik verhoudt zich tot het onbewuste als het punt tot de
ruimte.
   Bewustzijn verhoudt zich tot onbewustzijn als licht tot
duister.
   Het voorpersoonlijk onbewuste is een geheel van mogelijk-
heden inclusief bewustzijnsmogelijkheden.

   Het Ik als gedachte verhoudt zich negatief tot de natuur
en het driftleven, dat het zelfheerlijk Ik dreigt te overwel-
digen.
   Zolang het Ik zijn schaduwzijde en het Zelf niet wil kennen,
vecht het tegen een onbekende vijand in het duister, want
duister en onbekend zijn hetzelfde.

   Het onbewuste is de levensdrift, is om te beginnen sexueel-
agressiviteit. De levensdrift heeft twee componenten, die niet
gescheiden optreden.
   In het ontwikkelingsproces wordt sexualiteit erotiek en
deze liefde.

   Sexualiteit:   de ander is middel voor de natuurlijke lust
                  van de een.
   Erotiek:       beiden zijn elkaars middel voor aesthetisch
                  genot.
   Liefde:        beiden zijn elkaars middel voor ethische
                                                  vreugde.
   Agressiviteit: de ander is middel voor de natuurlijke lust
                  van de een.
   Sport en spel: beiden zijn elkaars middel voor aesthetisch
                  genot.
   Scheppende arbeid: (in de ruimste zin, dus incl. kunst en
   wetenschap:   beiden zijn elkaars middel voor ethische
                 vreugde.

   Voor zoverre het onbewuste zich niet langs de erkende ka-
nalen kan afreageren, wordt de spanning steeds groter, waarbij
uiteraard de agressieve component de vorm aangeeft.
   De sexualiteit is de natuurlijke vorm van Eros; de agressi-
viteit van Thanatos (dood). Eros en Thanatos gaan gepaard;
want opgaan in een hogere eenheid is zelfopheffing.

   De agressieve component heeft verschillende maatschappelijk
erkende wegen, waarlangs hij zich rechtstreeks kan afreageren;
de sexuele component heeft maar een zo'n weg: het huwelijk.
De tijdelijke verhouding, prostitutie en onanie worden maat-
schappelijk veroordeeld.
   Door de echtscheiding en daarop volgend nieuw huwelijk te
erkennen is de tijdelijke verhouding erkend, maar slechts in
de vorm van het huwelijk.

   Rechtstreekse gevaarlijke vormen, waarin het onbewuste zich
tegen het individu doorzet zijn: de neurose, krankzinnigheid,
moord, mishandeling (lichamelijk en/of moreel) en zelfmoord.
   De collectieve zelfmoord is de oorlog.
   Niet gevaarlijk is de rechtstreekse vergeestelijking door
ascetisme.

   Moord, mishandeling en sexuele losbandigheid zijn de meest
voor de hand liggende middelen; een dictator kan hierbij schuld-
gevoelens opheffen.

   Sexuele losbandigheid impliceert verachting voor de vrouw.
Men noemt deze losbandigheid: zich uitleven.
   Uitleven is niet de juiste weg. Men moet zijn schaduwzijde
doorleven, d.w.z. zich bewust maken wat men eigenlijk allemaal
verlangt te doen, ook eventl. perversiteiten. Wanneer men zicb
daarvan bewust is, kan men ze onderschikken aan de wil. Wat in
de verbeelding beleefd wordt, werkt bevrijdend.
                              ---