Syllabus 3.

Cursus: De opstandige jeugd en het bankroet der ideologieën.

De triomf van het verzakelijkte verstand brengt met zich mee, dat het vrouwelijke, dat als wil tot eenheid zedelijk is, verdrongen wordt en daardoor de vrouw geminacht. ("Het is maar een vrouw, die het zegt.")
De vrouw als "lijfeigene" (nuttig object in huis en bed).
De sexualiteit wordt als smerigheid afgedaan.

Eigenlijk is de onvervalste bourgeois een afschuwelijke, zelfingenomen, bekrompen mens.

Het verstand ondermijnt het geloof: radicale negatie van de centrale gedachte - de naastenliefde.
De godsdienst verloopt tot hol gefraseer. De kerken staan achter de rijken.

De armen moeten zich schikken naar Gods wil.  Hierdoor wordt alle ellende op God afgeschoven en is op aarde niemand verantwoordelijk.

Reactie: het verzet tegen de godsdienst.
Vrijdenken, materialistische wijsbegeerte: Stirner, Strauss, Marx enz.
"Godsdienst is opium voor het volk.
In de 19e eeuw sterft God, maar men merkt het nog niet.

Als God gestorven is en het vrouwelijke, dat de zedelijke normen onmiddellijk stelt, veracht wordt, waar zijn dan nog zedelijke normen te vinden?

De bourgeois leefde uit zijn armzalige fatsoen, dat tegenwoordig wordt stukgeslagen door schuttingwoorden en infantiel gepraat.

De bourgeoiswereld verheerlijkt uiteraard de vrije concurrentie, want zij gelooft alleen in het zakelijke verstand en huldigt dus de agressie.
In 1914 gaat de concurrentiestrijd om de wereldmarkten over in oorlog, militair geweld.
De oorlog van 1914/18 kende geen enkel ideëel doel.

Oorlog lost niets op. De oorlog van 1914/'18 luidde het einde van het individualisme in.
De reactie kwam van buiten: de revolutie in Rusland, dat Slavisch is, maar met een sterk Aziatische inslag.

Het bolsjewisme stelde de idee van het collectivisme, welke veel weerklank vond in Europa, maar ook sterk verzet.
Nog steeds levert het individualisme achterhoede gevechten, waarbij het echter de persoonlijke vrijheid vermoordt.
Dit geschiedt door de technische ontwikkeling.

Technische ontwikkeling ook in de S.U., waar zij minder ontwrichtend werkt op de individuele psyche, omdat de Russische mens anders is dan de Europeaan.
Zijn geschiedenis toont, dat hij meer aanleg bezit tot collectief handelen en zich collectief verantwoordelijk voelen.

---