SYLLABUS 5

Cursus: Het huwelijk en de vrouw van morgen.

Het huwelijk om de kinderen is de primitiefste vorm; het element der collectiviteit overweegt de continuiteït van volk, stam, familie.

Tegenstelling: het liefdehuwelijk, waar het eventuele kind de eenheid van beiden uitdrukt. Hierbij overweegt het persoonlijke.

Trouwen is trouw beloven.
Aan trouw is vertrouwen te bedenken en dit berust op veronderstelde identiteit. Vertrouwend neemt men aan, dat iemand wezenlijk is, die hij voorgeeft te zijn; alsook dat verwachtingen vervuld zullen worden.

Mens worden is echter een voortdurend proces. Aangezien identiteit onderscheid vooronderstelt, is het mogelijk dat de partners uiteengroeien: het onderscheid overtreft dan op den duur de identiteit.
De identiteitservaring is bovendien in meerdere of mindere mate een kwestie van projectie. Hoe groter deze is, des te groter het risico.
Men ziet in de ander wat men er zelf inlegt.

Bolland zegt, dat in een huwelijk op den duur kameraadschap het enige mogelijke is. Maar kameraadschap is identiek met liefde; het onderscheid is, dat de sexuele polariteit ontbreekt. Als dus de identiteit der partners te zwak wordt, is kameraadschap niet mogelijk. Deze ligt dus niet vanzelfsprekend in de rede.

Wel in de rede ligt de mogelijkheid van het aan elkaar gewennen. Wat gewoonte geworden is, is buiten het bewustzijn getreden, dat er niet meer actief bij betrokken is.
Twee mensen kunnen zelfs gewennen aan hun ruzies.
De ander wordt de vertrouwde en zo niet aanvaarde dan toch getolereerde huisgenoot.
Vertrouwelijkheid geeft rust. Voor vrouwen speelt het onderdak zijn, voor mannen het verzorgd zijn vaak een beslissende rol bij het levenslange huwelijk.

Aan het levenslange huwelijk ligt het ideaal van de duurzame liefde, dus van het mens-zijn in eenheid ten grondslag. Omdat dit te hoog gegrepen is, heeft men het omringd met dwang, kerkelijke, juridische, conventionele.
Alles begint formeel. Ook het levenslange huwelijk begon zo, toen het beheerst werd door familie- en stamverband. Maar op den duur moest het een zedelijke (menselijke) aangelegenheid worden.

Prof. Kooy, gezinssocioloog, zegt, dat het niet gecreëerd is terwille van de liefde, maar om het kind een vader te geven en acht de discriminatie van de ongehuwde moeder daarom onontkoombaar.
Dat het bij de persoonlijkheidsontwikkeling juist om de liefde gaat tussen man en vrouw, ziet hij niet in. Ook is zijn bewering, dat het huwelijk in waarde gestegen is, doordat het algemener wordt aanvaard, onhoudbaar, want het algemene is het niet bijzondere en naarmate iets algemener wordt, daalt het in waarde. Heeft het kind een vader nodig ? En wat houdt "vader" in?

--- 69/3