SYLLABUS 1.
Cursus: Wijsgerige beschouwingen over het Heelal.
Om de kosmos te begrijpen moeten wij uitgaan van de reali- teit, zoals deze ons door de sterrenkunde gegeven wordt, en moeten wij niet enkel abstract deduceren.
De sterrenkunde herleidt het heelal tot wiskundige for- mules.
Aangezien het heelal eindeloos is en zijn moet - omdat het het heelal is - werkt de sterrenkunde met het gekromde heelal, omdat de in zich gesloten kromme oneindig is. Natuurlijk is het heelal geen bol.
Dat de getallen, waarmede de sterrenkunde werkt, zo groot zijn moge op het eerste gezicht verbijsteren, op den duur went men aan deze geweldige reeksen nullen. Dergelijke grote getallen vallen volkomen buiten ons voorstellingsvermogen en maken derhalve geen blijvende indruk. Wiskunde is koel en nuchter.
Hier volgen enkele cijfers:
Aarde - middellijn +/- 13.000 K.M. Omtrek +/- 4O.O0O K.M. Zon - ,, 109 x die van de aarde. Inhoud 1.300.000 x de aarde. Lichtsterkte: 3000 quadrillioen kaarsen (Een quadril- lioen = 1.000.000 x 1.000.000 x 1.000.000 x 1.000.000) Oppervlakte-temperatuur +/- 5700 oC. Kerntemperatuur 20 à 40.000.000 oC.
De eerstvolgende zon (ster) ligt op een afstand van vier lichtjaren (= 40.000.000.000.000 K.M.) van ons af. Dit is de ster Alpha in het sterrenbeeld Centaur.
Afstand Aarde - Zon: 150 millioen K.M., Jupiter- Zon: 800 millioen K.M.
Men onderscheidt:
rode sterren: Oppervl.temp. 2 à 3000 oC.
oranje ,, ,, 3000 oC.
gele ,, ,, 6000 oC.
witte ,, ,, 10.0000 oC.
blauwe ,, ,, 20.0000 oC.
en hoger.
De grootte der sterren varieert van supergiganten tot dwergen. De ster Betelgeuse in Orion is een rode reus ( geen super-gigant). Zijn middellijn is 300 x die van onze zon en hij is 25.000.000 x zo groot.
In 1931 werd de grootste (thans bekende) supergigant ont- dekt met een middellijn van 3000 x die der zon.
Sinds 1538 zijn er ook zwarte sterren ontdekt. De eerst ont- dekte heeft een middellijn van 2.869.000.000 K.M.
Verder onderscheidt men sterrenhopen en sterrennevels - beiden sterrenstelsels. De sterrennevel in Andromeda staat 800.000 lichtjaren van ons af.
Wij behoren tot het sterrenstelsel: de Melkweg, waartoe naar schatting 100 milliard sterren behoren.
Er zijn tot nu toe ca.100 millioen nevels ontdekt.
Een nova is een ster, die ontploft. Er zijn ook supernovae wier lichtsterkte tijdens de ontploffing kan aanzwellen tot 100.000.000 X die der zon. Na de ontploffing van novae en supernovae blijven kleinere sterren over. Bij een gewone nova resteert een witte dwerg. In het sterrenbeeld De Voerman wordt een supergigant vergezeld door een witte dwerg.
De wetenschap is kennis door oorzaken.
Alles heeft een oorzaak, ook de oorzaak zelf. Haar oorzaak is haar gevolg, want door het gevolg wordt zij oorzaak. Zonder gevolg zou zij het niet zijn. Volgens de wetenschap moet dus ook het heelal een oorzaak hebben, waardoor het ontstaan is, zodat het bestaat.
(wordt vervolgd)---