Dreigt een 3de wereldoorlog?
Aantekeningen zondagochtenlezing 27 oct. 1968

Oorlog en nationalisme. Oorlog en recht.
De huidige politieke situatie bevordert het onrecht. In hoeverre moeten en kunnen wij dit aanvaarden?
Voor de Romeinen was de gerechtigheid het allerhoogste.
Fait justitis et pereat mundus.
(Het recht moet zijn loophebben, al zou de wereld vergaan.)

Wat is oorlog?

Bevriende mogendheden.
Vriendschappelijke verh. hebben niets met vriendschap te maken.

Nationalisme: het eigene - cultuur, beschaving, volkskarakter.

Het nationalisme van de joden in de diaspora was feitelijk hun religie.

De oudheid kende geen nationalisme.
De band, die het volk bijeen hield was nog natuurlijk: de stam, verwantschap en het stamhoofd (evtl. vrouwelijk)
Analogie met de eenheid van een familie.

Oorlogen waren (ook) toen schering en inslag.
Plunderen, verwoesten, onderwerpen en slavernij.
Oologsverklaring was niet nodig;  rechtsgrond evenmin.
Ook nu nog niet: zie N.Vietnam.
Een voorwendsel is voldoende als "rechtsgrond".
                                                                      9
Heeft een volk recht om oorlog te voeren? Recht op zelfverdediging.
Wij moeten hierbij onderscheid maken tussen voorheenen, thans; vroeger kwam de rechtskwestie bij oorlogvoeren niet in het geding; ook niet voor de Romeinen. Zij zijn de grootmeesters in het privaatrecht.

Het christendom bracht de idee van het justum bellum te spreken? godsdienstoorlogen.
Vroeger werd in de christelijke wereld de geloofs- en gedachtenwereld niet erkend. Het katholicisme.
Het veroveren van landen om ze te kerstenen was een gemakkelijk te hanteren argument.

De verdedigingsoorlogen.
Maar als een katholiek leger probeerde een protestants land te veroveren, voerde dit laatste land dat zich verdedigde, vlgs. Rome een injustum bellum.

Alles hangt ervan af vanuit welke hoek men een zaak bekijkt.
"God staat aan onze zijde."
"De God der vaderen" enzovoort.

Ook tegenwoordig speelt de kwestie justum of injustum een rol in de politiek; maar er is ook de mening, dat elke oorlog immoreel is. In dit verband Bismark: om oorlog te voeren is een tegenstander nodig, die bereid is de wapenen op te nemen.
                                                                       10
Wil een volk zich niet verdedigen, dan is dat zijn zaak. Tjecho-Slowakije.
Het dult dan een immorele situatie om een andere immorele situatie te vermijden.

Het militairisme demoraliseert.
Daarom doet een militaire bezetting dit ook.
Eens was er de romantiek van het militairisme.

In het leger wordt een man niet tot mens gemaakt.
Daarom dient de zedelijk denkende mans antimilitairist te zijn.
De romantiek is voorbij.

Te zeggen is, dat wie het recht verdedigd, de vrijheid* verdedigt.
*  in de intenationale verhoudingen is dit de onafhankelijkheid.

Binnen de grenzen kan de grootste onvrijheid heersen.

Ieder zegt: oorlog lost niets op.
Ieder weet, dat in een oorlog geen bescherming der burgers mogelijk is.
"Iedereen z'n bunker" is mogelijk in Vietnam, maar niet in onze wereld.
Bovendien zijn de modernste vernietigingsmiddelen te sterk voor bunkers.

Het verdedigen van vrouwen en kinderen is totaal verouderd pathethiek en/of bewuste zwendel.
                                  ------

In de oorlogsgeschiedenis wisselen de suprematie van de aanvals- en die van den verdedigingswapens elkaar af.

Napoleon -  aanvalswapens.
1914/'18    verdedigingswapens
1939/'45    aanvalswapens.
Westwall en Sigfriedlijn en Maginolinie waardeloos.

Tegen het einde van '14/'18 kwam de tank.
De 2de wereldoorlog tankoorlog.
                                                                       11
In vietnam schieten de z.g. conventionele wapens te kort.
Maar wij beschikken over veel zwaardere aanvalswapens dan de conventionele: aan het einde van de 2de wereldoorlog de kernbom.
Daarom wil Wallace Vietnam aanvallen met niet-conventionele wapens.
Tussen toen en nu ontstellende nieuwe aanvalswapens.
Daarom zal in een 3de wereldoorlog niet zo bar veel van de wereld overblijven.

Hoe is de internationale toestand?
Oorlogen, internationaal machtsmisbruik binnenlandse onrust: verzet tegen het gevestigde gezag, dat orde en wet wil handhaven; racisme, neo- kolinialisme en de grote tegenstelling: kapitalisme -communisme.

Het politieke middel in al deze gevallen: militair geweld en dreiging ermee, gepaard met een stortvloed van leugens en huigelarij.

Het grote spanningsfront loopt tussen de USA en de S.U.
Dit front is niet ideologisch, het is niet een oorlog om ideeën (een soort godsdienstoorlog) maar om het politiek economisch eigenbelang.
                                                                       12
De tussen beide reuzen liggende landen sluiten zij bij een van beide aan tot een blok.
Over de redenen die de keuze bepalen beslist niet de eigen ideologie, maar het eigen belang.
W.Duitsland kan best met de S.U. samengaan.
Tegen Hitler ging de USA ook samen en de S.U. evenals Engeland, wij e.a kapitalistische landen.

De oorlog in Vietnam verzwakt de USA zozeer, dat de S.U. de gelegenheid aangrijpt om haar gang te gaan in Oost-Europa.
In W.Europa is W.Duitsland de sterkste.
                                  ---